Theo Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong nhiều năm qua, cả hệ thống chính trị đã nỗ lực triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp về công tác cấp nước sạch nông thôn, để đạt được mục tiêu này, xây dựng cơ chế chính sách, hệ thống tổ chức quản lý nhà nước, triển khai thực hiện các chương trình, dự án cụ thể ở nhiều cấp độ khác nhau, cấp quốc gia, vùng, khu vực nông thôn trên toàn quốc.
Đến nay, hệ thống chính sách đang dần được hoàn thiện, năng lực, hiệu quả quản lý nhà nước được nâng cao, cơ sở hạ tầng cấp nước nông thôn ngày càng mở rộng quy mô và hiện đại, tỷ lệ người dân nông thôn được sử dụng nước sạch ngày càng tăng, tổ chức và năng lực quản lý khai thác và cung cấp dịch vụ cấp nước ngày càng chuyên nghiệp, ý thức và nhu cầu của người dân về sử dụng nước sạch, tiết kiệm và chi trả dịch vụ cấp nước ngày càng được nâng lên, nhiều đơn vị cấp nước đã tự chủ về chi thường xuyên, một số đã tự chủ cả về đầu tư.
Quang cảnh Hội nghị
Tại Hội nghị, Phó Cục trưởng Cục Thủy lợi Lương Văn Anh cho biết, tính đến cuối năm 2023, cả nước có 74,2% hộ gia đình nông thôn được sử dụng nước đạt quy chuẩn. Trong đó có 55,1% số hộ sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn từ công trình cấp nước tập trung và 19,1% số hộ sử dụng nước từ cấp nước hộ gia đình. Trong 7 vùng, vùng đồng bằng sông Hồng có số hộ gia đình nông thôn sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn cao nhất (91,9%) so với các vùng khác trên phạm vi toàn quốc; vùng Tây Nguyên có số hộ gia đình sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn thấp nhất (39,5%).
Cấp nước nông thôn cũng đã góp phần vào kết quả thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM). Đến nay cả nước có 6.289/8.162 xã (đạt 77,1%) đạt chuẩn NTM, trong đó có 2.146 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 465 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; có 6.512/8.162 xã (79,7%) đạt tiêu chí về môi trường và an toàn thực phẩm; trong đó có tiêu chí về nước sạch nông thôn.
Hiện cả nước có 18.109 công trình cấp nước tập trung nông thôn, cấp nước sạch đạt quy chuẩn cho hơn 9 triệu hộ gia đình nông thôn, trong đó có 32,0% công trình hoạt động bền vững, 26,3% công trình hoạt động tương đối bền vững, 27,0% công trình hoạt động kém bền vững và 14,8% công trình không hoạt động…
Tại Hội nghị, các đại biểu đã trao đổi, thảo luận về kinh nghiệm và bài học trong ứng dụng công nghệ và chuyến đổi số trong quản lý khai thác và cung ứng dịch vụ cấp nước sạch nông thôn trên địa bàn tỉnh Bình Thuận; thúc đẩy xã hội hóa công tác cấp nước sinh hoạt nông thôn, khó khăn vướng mắc và đề xuất giải pháp; thực trạng quản lý khai thác tài sản công công trình cấp nước - nông thôn tập trung, khó khăn vướng mắc và đề xuất giải pháp…
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng, mặc dù đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, tuy nhiên, công tác cấp nước sạch nông thôn còn nhiều khó khăn, thách thức, đó là: Hệ thống chính sách về cấp nước chưa được hoàn chỉnh, chưa có Luật về cấp nước, các quy định hiện có chưa đầy đủ, thiếu đồng bộ, thống nhất, tính hiệu lực, hiệu quả trong thực tiễn chưa cao. Nhu cầu nguồn lực đầu tư cho nước sạch nông thôn để đáp ứng mục tiêu đến năm 2030 là 80% dân số nông thôn được sử dụng nước sạch là rất lớn trong khi nguồn lực đầu tư cho cấp nước nông thôn chủ yếu dựa vào ngân sách nhà nước lại hạn chế, nguồn lực xã hội chỉ huy động được ở khu vực đồng bằng, tập trung đông dân cư, thiếu giải pháp thỏa đáng để thúc đẩy nguồn lực này cho khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa…
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp phát biểu
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị, các bộ, ngành Trung ương xem xét, rà soát, điều chỉnh các quy định hiện có, xây dựng chính sách mới liên quan, để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho phát triển cấp nước sinh hoạt nông thôn bền vững như các quy định về khai thác và sử dụng tài nguyên nước, tiêu chuẩn chất lượng nước, cơ chế giá và bù giá,..; tăng cường bố trí nguồn lực từ ngân sách nhà nước, các chương trình, dự án ODA cho phát triển cấp nước sinh hoạt nông thôn.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tập trung, phối hợp với Bộ Xây dựng và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật còn thiếu. Phối hợp với các bộ, ngành có liên quan hỗ trợ nguồn lực cho phát triển cấp nước sạch nông thôn, trong đó ưu tiên giải quyết vấn đề thiếu nước sinh hoạt tại các vùng, khu vực khan hiếm nguồn nước, vùng ô nhiễm, vùng đồng bào dân tộc, biên giới và hải đảo.
Ngoài ra, Ủy ban Nhân dân các tỉnh cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện kế hoạch cấp nước an toàn và chất lượng dịch vụ cấp nước sạch của các đơn vị cấp nước trên địa bàn; huy động, lồng ghép nguồn lực, thúc đẩy xã hội hóa thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp về cấp nước sạch nông thôn; ưu tiên nâng cấp sửa chữa, cải tạo và mở rộng các hệ thống công trình cấp nước hiện có, đầu tư công trình cấp nước tập trung quy mô lớn, đồng bộ, gắn với quản lý khai thác vận hành sau đầu tư đảm bảo hiệu quả, bền vững.
Theo Cổng TTĐT Bộ Tài nguyên và Môi trường
